Het is niet altijd even eenvoudig om mechanische en quartz horloges te differentiëren. Hoewel ze uiteraard beiden de tijd weergeven, werken hun klokwerken niet hetzelfde.
Om je wat achtergrond informatie te geven, de mechanische klok was het tweede instrument dat werd uitgevonden om tijd te lezen, na de zonnewijzer. De eerste mechanische klok werd gemaakt in 1335 in Milaan (Italië). Over tijd krompen deze gigantische klokken tot een zakformaat, werden automatisch (in 1777) en konden uiteindelijk om de pols worden gedragen (vanaf 1790).
In dit artikel bespreken we de verschillen tussen mechanische en quartz horloges, en waarom de mechanische variant als het échte meesterstuk in de horloge-industrie wordt beschouwd, doorgegeven van generatie op generatie.
Mechanisch versus quartz horloge
Een mechanisch horloge bestaat uit een mechanische klokwerk; met andere woorden, alle onderdelen die het horloge werkend maken zoals de hoofdveer, het echappement en de resonator. Het werkt via kinetische energie, die wordt opgeslagen in de trommel. Je kunt het vergelijken met die speelgoedautootjes die je naar achteren trekt en vervolgens wegschieten wanneer je ze loslaat.
Er zijn twee typen mechanische horloges:
- Handmatige mechanische horloges: deze moeten minimaal eenmaal per dag met de hand worden opgewonden (door de kroon te draaien)
- Automatische mechanische horloges: deze winden zichzelf op door bewegingen van de pols
Een meer recente uitvinding, het quartz horloge, werd voor het eerst verkocht in 1969. Een elektronisch circuit en het klokwerk werken op een batterij. De elektrische impulsen van de batterij veroorzaken een kleine hoeveelheid quartz om te oscilleren, wat de wijzers in beweging zet.
Quartz horloges staan bekend om hun precisie, en worden tegen relatief lage prijzen verkocht. Echter, hun levensduur is vele malen korter dan mechanische horloges, aangezien de elektronische onderdelen aan een snellere slijtage onderhevig zijn. Daarnaast is er natuurlijk de batterij, die zo’n iedere twee tot drie jaar vervangen moet worden.
Een meesterstuk van techniek
Het dragen van een mechanisch horloge is alsof je iedere dag een eeuwenoude traditie om je pols draagt. Het is het resultaat van uiterst zorgvuldige, veeleisende expertise die je nergens anders vind. Sommige mechanische horloges worden dan ook gezien als de ware meesterstukken van de horloge-industrie.
Sterker, vele horloges worden zelfs beschouwd als ware kunststukken, waar zorgvuldigheid, precisie en complexiteit door een horlogemaker, in tientallen en soms zelfs honderden uren, vakkundig zijn samengevoegd en geperfectioneerd.
Daarnaast bestaat er ook zoiets als ‘mechanische magie’. Met skeleton horloges bijvoorbeeld, waarbij je het mechanisme kunt zien door de kast heen. Het is fascinerend om het klokwerk in actie te zien, en vrijwel ieder apart onderdeel zijn taak ziet uitvoeren.
Een object dat tijd overstijgt
Een mechanisch horloge is één van die typisch zeldzame alledaagse objecten die zowel nuttig en decoratief zijn, en immuun zijn tegen geplande veroudering. Zijn ongeëvenaarde levensduur, tussen 150 en 200 jaar, is mogelijk door de duurzaamheid en kwaliteit van zijn mechanische onderdelen. Ter vergelijking, de gemiddelde levensduur van een quartz horloge ligt tussen de 2 en 5 jaar, afhankelijk van de batterij en de kwaliteit van de elektronische onderdelen.
Tevens, de kinetische energie die een mechanisch horloge aandrijft, is onuitputtelijk. Zelfs wanneer je het lange tijd niet hebt gedragen, hoef je alleen de kroon te draaien om het weer aan de gang te krijgen.
Dankzij deze uitzonderlijke duurzaamheid, kan een mechanisch horloge van generatie op generatie worden doorgegeven, net zoals oma’s gouden ring.
Ter conclusie, een mechanisch horloge is een zeldzaam, waardevol en duurzaam object, geboren uit voorouderlijke expertise, dat nog generaties lang meegaat…zelfs nadat het decennialang om zijn eerste pols heeft gezeten.